Prezesie! Zacznijmy „od jaja” (czym jest reprezentacja, a czym prowadzenie spraw spółki)

Witam Cię Prezesie!

Zostałeś nominowany do zarządu spółki z o.o. – gratulacje! Pewnie długo i ciężko na to pracowałeś. Założę się, że nie myślałeś do tej pory, dlaczego to Ty masz ponosić odpowiedzialność własnym majątkiem osobistym za ewentualne swoje błędy, a nawet za błędy Twoich poprzedników.

Przecież zarządzenie spółką z o.o. to nie bułka z masłem – to ciężka praca w ciągle zmieniającym się otoczeniu biznesowym, przy ciągle zmieniających się przepisach prawnych oraz rosnącej w siłę konkurencji.

Nie wspomnę o minionym kryzysie finansowym i przyszłych kryzysach…

Do tego wszystkiego, to od Ciebie wymaga się najwyższego poziomu staranności w wykonywaniu swoich obowiązków. Wymagania te z  kolei, nie tylko wynikają jedynie z prywatnych oczekiwań wspólników spółki, czy jej wierzycieli, ale przede wszystkim z przepisów obowiązującego prawa.

Mając powyższe na uwadze, ewentualne błędne decyzje wpisane są przecież w „ryzyko gospodarcze”, prawda?

Otóż, nie do końca…

Musisz pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami członkowie zarządu sp. z o.o. za swoje działania, które wyrządziły spółce szkodę, ale także za długi spółki mogą ponosić odpowiedzialność materialną i to całym swoim majątkiem osobistym!

Czemu to ma służyć?

Musisz zwrócić uwagę, że to Ty teraz, działając jako zarząd (a nie wspólnicy, którzy wnieśli do spółki swój majątek) zarządzasz spółką.

To Ty teraz dysponujesz prawem reprezentacji spółki oraz prawem prowadzenia spraw spółki.

Jeżeli pojęcia te brzmią dla Ciebie zbyt prawniczo – wyjaśniam:

• prawo reprezentacji spółki daje Ci możliwość podejmowania działań „na zewnątrz spółki” – czyli do składania oświadczeń woli w imieniu spółki i ze skutkiem dla spółki, jak i na odwrót, a więc możesz w imieniu i na rzecz spółki zaciągnąć zobowiązania (zawierać umowy czy dokonywać innych czynności prawnych), z kolei
• prowadzenie spraw spółki – to prawo, które daje Ci możliwość podejmowania działań „do wewnątrz spółki” – tj. np. do wytaczania kierunków rozwoju spółki, przedmiotu jej działalności etc. To prawo do zarządzania, w taki sposób w jaki uważasz za najwłaściwszy.

Jeżeli więc inwestujący w spółkę wspólnicy spółki nie posiadają ani prawa reprezentowania spółki ani prawa prowadzenia jej spraw, co więcej, z uwagi na zasadę odrębności zarządzania od kapitału, wspólnicy nie mogą wydawać zarządowi wiążących poleceń, a prawa zarządu do reprezentowania spółki  nie można ograniczyć na zewnątrz spółki, czyli względem osób trzecich – to musisz przyznać, że wprowadzenie podwyższonej odpowiedzialności dla osób, które mają największy wpływ na losy spółki, a tym samym na losy wniesionego do spółki kapitału jej właścicieli, wydaje się zasadne.

Konstrukcja ta ma bowiem wymusić podejmowanie działań zgodnych  z prawem przy zachowaniu podwyższonego poziomu staranności.

Sprawiedliwe?

Myślę, że sprawiedliwe co do zasady.

Osobiście uważam jednak, że członkowie zarządu w spółkach z o.o. w pewnych sytuacjach ponoszą nadmierną odpowiedzialność swoim majątkiem osobistym za zobowiązania spółki, w szczególności kiedy muszą płacić za błędy poprzedników. Kwestię tą omówię z pewnością w kolejnych wpisach.

Weronika Hoffa
radca prawny

***

Czytaj również:

Czym jest spółka z o.o.

Wypłacanie pieniędzy ze spółki z o.o. – najczęstsze błędy i ich możliwe konsekwencje

Odpowiedzialność członków zarządu w razie bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce z o.o.

Obrona członków zarządu poprzez wykazanie istnienia majątku spółki (art. 299 ksh)